Merve Tunç
Köşe Yazarı
Merve Tunç
 

Çocuklar Neden Yalan Söyler?

  Yalan söylemek tüm kültürlerde kabul görmeyen bir davranıştır. Fakat konu çocukların yalan söylemesine geldiğinde durum farklıdır. Çocuklar 5 yaşından önce gerçeği ayırt edemeyebilir. Böyle bir durumda çocuğun söyledikleri yanlış ya da yalan olarak değerlendirilmemelidir. Çünkü gerçek ve yalanın ne olduğunu bu yaş döneminden sonra algılamaya başlarlar. Yani okul öncesi çocuklar aslında yalan söylemezler. Hayallere, hikayelere, televizyonda izlediklerine inanırlar ve gerçekmiş gibi anlatırlar. Gelişim psikolojisi alanında çalışmalar yapan Profesör Kang Lee, çocukların yalan söylemeleri ile ilgili bazı araştırmalar yapmış ve çocukların yalan söyleme davranışları ile ilgili ilginç verilere ulaşmış. Lee’nin tespitlerine göre; yalan söylemek çocukların yaşına göre değerlendirilmelidir. Okul öncesi yaşlarda yalan söylemek olumsuz değil olumludur çünkü çocukların zihin okuma becerilerini geliştirirken aynı zamanda öz denetimini de geliştirmektedir. Okul öncesi dönemde yalan yaygındır fakat her çocuk söylememektedir. Yalan söyleyen çocuklar; söylemeyenlere göre konuşmalarını, yüz ifadelerini ve bedenlerini daha kolay kontrol altına alabilen çocuklardır.    Çocukların Yalan Söyleme Nedenlerinden Bazıları -Yalan ve gerçeği ayırt edememek, -Ebeveynlerinden yalan söyleme davranışını örnek almak, -Sevgi ya da ilgi eksikliği çeken çocuklar dikkat çekmek, -Başarısızlıklarını saklamak, -Korkmak ve cezadan kaçmak, -Ekonomik anlamda daha düşük olduğu bir ortamda aşağı kalmamak, -İntikam almak, çıkar sağlamak ya da yapmak istemediği bir şeyden kurtulmak, -Sorunlarını görmezden gelip başa çıkabilmek.   Çocukların yalan söylemesi karşısında aileler neler yapmalıdır? -Çocuğunuzun neden yalan söylediğini anlamaya çalışın. Tepkinizden önce nedenini düşünüp sakince davranmalısınız. Fakat 12 yaş sonrasında da çocuk hala sık sık ve önemli konular hakkında yalan söylüyorsa bir uzmandan yardım almak en doğrusu olacaktır.  -Yalana karşı nasıl tepki verdiğinizin farkında olun. Çocuğunuza bağırıp, onu cezalandırıyorsanız size gerçeği söyleyemeyecek ve kendini güvende hissetmeyecektir.  -Aile içinde dürüstlüğü teşvik edin. -Yalan söylemenin yanlış bir davranış olduğunu anlayabileceği şekilde anlatmaya çalışın. Ayrıca hata yaptığında bunu kabul etmenin ve dile getirmenin önemli olduğunu ve dürüstlüğün bir parçası olduğunu bilmesini sağlayın. -Çocuklarınızı gözlemleyin ve dinleyin. Hayali arkadaşlar ve hikayelerle hayal dünyasını geliştirdiğini ve kendini gerçek dünyaya hazırladığını unutmayın. -Çocuğunuza sağlık ve güvenlik gibi önemli konuları sakince açıklamayı unutmayın. Eğer çocuklar sizin endişelendiğinizi ve paniklediğinizi görürse bu konularda bir şey yaşadıklarında sizi endişelendirmemek için yalana başvurabilirler.   -Yalan söylediklerinde sert, aşağılayıcı tutumlar içerisine girmemeli, katı disiplin uygulamamalı, çocuğunuzla sağlıklı iletişim ve etkileşim kurup düşüncelerini özgürce ifade edebilmesini teşvik etmelisiniz. Çocuklara olumsuz davranışlar karşısında alabileceği tepkiler ile başa çıkma yolları öğretilmeli ve yalandan uzaklaştırılmalıdır. -Çocukların hataları ve yanlışları sonucunda onlara taşıyamayacağı cezalar verilmemelidir. Böyle cezalar verildiğinde çocukların korkup yalana başvurabileceklerini unutmayın. -Ve sakin kalmanın durumu anlamanız ve çözmeniz konusunda en önemli unsur olduğunu unutmayın.
Ekleme Tarihi: 28 Haziran 2022 - Salı

Çocuklar Neden Yalan Söyler?

 

Yalan söylemek tüm kültürlerde kabul görmeyen bir davranıştır. Fakat konu çocukların yalan söylemesine geldiğinde durum farklıdır.

Çocuklar 5 yaşından önce gerçeği ayırt edemeyebilir. Böyle bir durumda çocuğun söyledikleri yanlış ya da yalan olarak değerlendirilmemelidir. Çünkü gerçek ve yalanın ne olduğunu bu yaş döneminden sonra algılamaya başlarlar. Yani okul öncesi çocuklar aslında yalan söylemezler. Hayallere, hikayelere, televizyonda izlediklerine inanırlar ve gerçekmiş gibi anlatırlar. Gelişim psikolojisi alanında çalışmalar yapan Profesör Kang Lee, çocukların yalan söylemeleri ile ilgili bazı araştırmalar yapmış ve çocukların yalan söyleme davranışları ile ilgili ilginç verilere ulaşmış. Lee’nin tespitlerine göre; yalan söylemek çocukların yaşına göre değerlendirilmelidir. Okul öncesi yaşlarda yalan söylemek olumsuz değil olumludur çünkü çocukların zihin okuma becerilerini geliştirirken aynı zamanda öz denetimini de geliştirmektedir. Okul öncesi dönemde yalan yaygındır fakat her çocuk söylememektedir. Yalan söyleyen çocuklar; söylemeyenlere göre konuşmalarını, yüz ifadelerini ve bedenlerini daha kolay kontrol altına alabilen çocuklardır. 

 

Çocukların Yalan Söyleme Nedenlerinden Bazıları

-Yalan ve gerçeği ayırt edememek,

-Ebeveynlerinden yalan söyleme davranışını örnek almak,

-Sevgi ya da ilgi eksikliği çeken çocuklar dikkat çekmek,

-Başarısızlıklarını saklamak,

-Korkmak ve cezadan kaçmak,

-Ekonomik anlamda daha düşük olduğu bir ortamda aşağı kalmamak,

-İntikam almak, çıkar sağlamak ya da yapmak istemediği bir şeyden kurtulmak,

-Sorunlarını görmezden gelip başa çıkabilmek.

 

Çocukların yalan söylemesi karşısında aileler neler yapmalıdır?

-Çocuğunuzun neden yalan söylediğini anlamaya çalışın. Tepkinizden önce nedenini düşünüp sakince davranmalısınız. Fakat 12 yaş sonrasında da çocuk hala sık sık ve önemli konular hakkında yalan söylüyorsa bir uzmandan yardım almak en doğrusu olacaktır. 

-Yalana karşı nasıl tepki verdiğinizin farkında olun. Çocuğunuza bağırıp, onu cezalandırıyorsanız size gerçeği söyleyemeyecek ve kendini güvende hissetmeyecektir. 

-Aile içinde dürüstlüğü teşvik edin.

-Yalan söylemenin yanlış bir davranış olduğunu anlayabileceği şekilde anlatmaya çalışın. Ayrıca hata yaptığında bunu kabul etmenin ve dile getirmenin önemli olduğunu ve dürüstlüğün bir parçası olduğunu bilmesini sağlayın.

-Çocuklarınızı gözlemleyin ve dinleyin. Hayali arkadaşlar ve hikayelerle hayal dünyasını geliştirdiğini ve kendini gerçek dünyaya hazırladığını unutmayın.

-Çocuğunuza sağlık ve güvenlik gibi önemli konuları sakince açıklamayı unutmayın. Eğer çocuklar sizin endişelendiğinizi ve paniklediğinizi görürse bu konularda bir şey yaşadıklarında sizi endişelendirmemek için yalana başvurabilirler.  

-Yalan söylediklerinde sert, aşağılayıcı tutumlar içerisine girmemeli, katı disiplin uygulamamalı, çocuğunuzla sağlıklı iletişim ve etkileşim kurup düşüncelerini özgürce ifade edebilmesini teşvik etmelisiniz. Çocuklara olumsuz davranışlar karşısında alabileceği tepkiler ile başa çıkma yolları öğretilmeli ve yalandan uzaklaştırılmalıdır.

-Çocukların hataları ve yanlışları sonucunda onlara taşıyamayacağı cezalar verilmemelidir. Böyle cezalar verildiğinde çocukların korkup yalana başvurabileceklerini unutmayın.

-Ve sakin kalmanın durumu anlamanız ve çözmeniz konusunda en önemli unsur olduğunu unutmayın.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve gebzehurses.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.