Merve Tunç
Köşe Yazarı
Merve Tunç
 

Kompulsif Biriktirme Hastalığı (Dispozofobi)

Kompulsif biriktirme hastalığı, bir gün işe yarayabilir düşüncesiyle sahip olunan ya da bulunan şeylerin ihtiyaç olmasa dahi elden çıkarılmaması durumudur. Biriktiricilik bozukluğu, dispozofobi ya da bir istifleme bozukluğu olarak da adlandırılan kompulsif biriktirme hastalığında, bireyler eşyalarını atamamakta, onlardan kopamamaktadır. Toplanan eşyalarda belirli bir düzen bulunmamaktadır. Yani biriktirilen eşyalar her türlü şeyden oluşabilir.  Kişi sahip olduğu eşyalara aşırı bağlıdır ve kimsenin onlara dokunmasını, almasını, değiştirmesini istemez. Tüm eşyaların gerekli ve önemli olduğunu düşünür. Yaşam alanlarını doldurduklarından mekanlar işlevselliklerini yitirerek kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olur. Eşyalarını kaybedecekleri yönünde kaygı yaşarlar. Kaybettiklerinde ise öfke, rahatsızlık ve üzüntü hissederler. Kişi içgörüsünü  kaybeder bu da zamanla günlük aktivitelerini de aksatmasına neden olur. Bu durum sosyal ilişkilerini de olumsuz etkilemektedir.  Dispozofobiye; ağır depresyon, kişilik bozuklukları, bunama ve psikoz gibi diğer psikiyatrik hastalıklar da eşlik edebilmektedir. Ayrıca OKB görülen vakaların %20’sinde de biriktiricilik bozukluğu görülmektedir.   Dispozofobi; genetik, çevresel ve psikolojik olmak üzere birçok etkenin birleşmesiyle ortaya çıkabilmektedir. Ailede varsa diğer aile üyelerinde olma ihtimali bulunmaktadır.  Kişi bir nedenden kendini toplumdan uzaklaştırdığı durumlarda yalnızlıkla baş edebilmek için biriktiricilik bozukluğu geliştirebilir. Aynı durum yaşa bağlı olarak da gelişebilmektedir.    Biriktiricilik Bozukluğu DSM-5 Tanı Ölçütleri: 1) Eşyalar yararsız olsa bile, onları tutmak için yoğun bir istek ve onları bırakmakla ilgili zorluk. 2) Çok sayıda nesnenin toplanması sonucu ev, işyeri veya diğer kişisel alanların dolmasına ve tıkanmasına yol açarak alanların normal kullanımına engel olması. 3) Belirtilerin sosyal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında yetersizliğe neden olması. 4) İstifleme belirtileri genel tıbbi bir duruma bağlı olmaması.  5) İstifleme/istifleme belirtileri başka bir ruhsal bozukluğun belirtileriyle sınırlı olmaması.      Psikoterapi, hastalığın iyileşme sürecinde önemli bir yere sahiptir. Psikoterapiyle birlikte gerekli görülen vakalarda ilaç tedavisi, belirtilerin şiddetine ve sıklığına bağlı olarak birlikte ya da ayrı ayrı önerilmektedir.  
Ekleme Tarihi: 28 Şubat 2023 - Salı

Kompulsif Biriktirme Hastalığı (Dispozofobi)

Kompulsif biriktirme hastalığı, bir gün işe yarayabilir düşüncesiyle sahip olunan ya da bulunan şeylerin ihtiyaç olmasa dahi elden çıkarılmaması durumudur. Biriktiricilik bozukluğu, dispozofobi ya da bir istifleme bozukluğu olarak da adlandırılan kompulsif biriktirme hastalığında, bireyler eşyalarını atamamakta, onlardan kopamamaktadır. Toplanan eşyalarda belirli bir düzen bulunmamaktadır. Yani biriktirilen eşyalar her türlü şeyden oluşabilir. 

Kişi sahip olduğu eşyalara aşırı bağlıdır ve kimsenin onlara dokunmasını, almasını, değiştirmesini istemez. Tüm eşyaların gerekli ve önemli olduğunu düşünür. Yaşam alanlarını doldurduklarından mekanlar işlevselliklerini yitirerek kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olur. Eşyalarını kaybedecekleri yönünde kaygı yaşarlar. Kaybettiklerinde ise öfke, rahatsızlık ve üzüntü hissederler. Kişi içgörüsünü  kaybeder bu da zamanla günlük aktivitelerini de aksatmasına neden olur. Bu durum sosyal ilişkilerini de olumsuz etkilemektedir. 

Dispozofobiye; ağır depresyon, kişilik bozuklukları, bunama ve psikoz gibi diğer psikiyatrik hastalıklar da eşlik edebilmektedir. Ayrıca OKB görülen vakaların %20’sinde de biriktiricilik bozukluğu görülmektedir.

 

Dispozofobi; genetik, çevresel ve psikolojik olmak üzere birçok etkenin birleşmesiyle ortaya çıkabilmektedir. Ailede varsa diğer aile üyelerinde olma ihtimali bulunmaktadır. 

Kişi bir nedenden kendini toplumdan uzaklaştırdığı durumlarda yalnızlıkla baş edebilmek için biriktiricilik bozukluğu geliştirebilir. Aynı durum yaşa bağlı olarak da gelişebilmektedir. 

 

Biriktiricilik Bozukluğu DSM-5 Tanı Ölçütleri:

1) Eşyalar yararsız olsa bile, onları tutmak için yoğun bir istek ve onları bırakmakla ilgili zorluk.

2) Çok sayıda nesnenin toplanması sonucu ev, işyeri veya diğer kişisel alanların dolmasına ve tıkanmasına yol açarak alanların normal kullanımına engel olması.

3) Belirtilerin sosyal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında yetersizliğe neden olması.

4) İstifleme belirtileri genel tıbbi bir duruma bağlı olmaması. 

5) İstifleme/istifleme belirtileri başka bir ruhsal bozukluğun belirtileriyle sınırlı olmaması. 

 

 

Psikoterapi, hastalığın iyileşme sürecinde önemli bir yere sahiptir. Psikoterapiyle birlikte gerekli görülen vakalarda ilaç tedavisi, belirtilerin şiddetine ve sıklığına bağlı olarak birlikte ya da ayrı ayrı önerilmektedir.

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve gebzehurses.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.