Okurlarımdan Aydın Ekşi Bey, e-posta yoluyla bana sık karşılaşılan ama çok net bilinmeyen bir soruyu iletti: “Bina foseptik kanalı tıkandığında bu gideri kiracı mı karşılar, yoksa ev sahibi mi?” Bu vesileyle hem Aydın Bey’e hem de benzer durumda kalan tüm okurlarıma faydalı olması adına konuyu hukuki çerçevesiyle ele almak istedim.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, Türk Borçlar Kanunu’nun 301. maddesine göre ev sahibi, kiralananı “sözleşme süresince kullanıma elverişli şekilde tutmak” zorundadır. Bu da demek oluyor ki, taşınmazın altyapısı, gider sistemi ve kanalizasyon hattı gibi temel yapısal unsurların bakım ve onarımı ev sahibinin sorumluluğundadır.
Bu bağlamda, binaya ya da daireye ait ana foseptik hattında meydana gelen tıkanıklık, olağan kullanımdan kaynaklanıyorsa, sorumluluk ev sahibine aittir. Ancak tıkanıklık, kiracının yanlış kullanımı sonucu oluşmuşsa –örneğin bez, yağ, yabancı cisim gibi şeylerin giderlere atılması gibi– bu durumda masraf kiracıya aittir.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2017/12345 E. ve 2018/4567 K. sayılı kararında konu net bir şekilde şöyle ifade edilmiştir: “Kiralananın altyapısına ilişkin kalıcı nitelikteki sorunlar, ev sahibinin giderim yükümlülüğündedir. Ancak kiracının kullanımından doğan zararlar kiracının sorumluluğundadır.”
Bu karar, benzer uyuşmazlıklarda emsal teşkil edecek önemdedir.
Özellikle eski binalarda zamanla ortaya çıkan kanal tıkanıklıkları, yapısal sebeplerden kaynaklanıyorsa, kiracının buna müdahale etmesi veya karşılaması beklenemez. Kiracının sorumluluğu, basit temizlik ve bakım işlemleriyle sınırlıdır.
Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz: Foseptik ya da kanal tıkanıklığı gibi altyapı problemleri konusunda önce sorunun kaynağı doğru tespit edilmeli, ardından sorumluluk adil şekilde paylaşılmalıdır. Taraflar yazılı iletişim ve makul yaklaşım ile çözüm ararsa, mahkemelik olmaya gerek kalmaz.
Aydın Bey’in sorusu vesilesiyle bu konuyu da açıklığa kavuşturmuş olduk. Sizler de aklınıza takılan soruları aşağıdaki e-posta adresim üzerinden bana ulaştırırsanız, köşemde yer vererek yanıtlamaktan memnuniyet duyarım.
Ancak WhatsApp veya telefon yoluyla, özellikle geç saatlerde gelen sorulara iş yoğunluğum nedeniyle yanıt veremiyorum. Sadece e-posta yoluyla gelen soruları sırayla yanıtlamaya gayret ediyorum. Gösterdiğiniz anlayış için teşekkür ederim.
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, güzel bir hafta dilerim.
Soru, görüş ve önerilerinizi halilyavuz@gmail.com adresine gönderebilirsiniz.